KIBRIS’TA DİN, BARIŞ İNŞASI VE İNSAN HAKLARI

Giriş

İsveç Büyükelçiliği himayesinde Kıbrıs Barış Sürecinde Dini Yol Ofisi (RTCYPP), Kıbrıs’ın insan hakları, barış ve uzlaşma amacıyla birlikte çalışmayı taahhüt etmiş dini liderleriyle yürütülen bir barış inşa girişimidir. Merkezi Home for Cooperation’da bulunan RTCYPPP Ofisi, 2011 yılında dini liderlerin diyalogunu ve Kıbrıs’ta dini özgürlük ve barışa yönelik çabaları teşvik etmek, kolaylaştırmak ve bunlara hizmet etmek ile Kıbrıs barış görüşmelerine pozitif ve yapıcı bir şekilde katkı sağlamak üzere kurulmuştur.

Başpiskopos II. Chrysostomos ve Müftü Talip Atalay, elli yılı aşkın süredir İsveç’in kolaylaştırıcılığı yardımıyla birbirleriyle başarılı bir çalışma ilişkisi kurmuş olan ilk dini liderlerdir. 2012 yılında, Kıbrıs Kilisesi’nin Yunan Ortodoks başpiskoposu ve Müslüman Müftü, Maronit, Ermeni Ortodoks ve Latin Katolik kiliselerinin başkanlarını da Kıbrıs’ta barış, insan hakları ve dini özgürlükler savunuculuğu yapma çabalarında kendilerine katılmaya davet etmişlerdir.

Özünde 2009 yılında Kıbrıs’taki İsveç büyükelçiliği rezidansında sessiz sedasız başlayan bir girişim iken, RTCYPP, dört ayaklı aktif bir barış inşa çabasına dönüşmüştür: Dini liderler ve onların inanç topluluklarının birbirini tanıması ve güven inşa etmesini sağlamak; güven inşa tedbirlerini teşvik etmek; kiliselerde, camilerde ve manastırlarda ibadet ve bu yerlere serbest erişim hakkını savunmak; Kıbrıs’taki tüm dini binaların korunmasını sağlamak.

RTCYPP Kıbrıs’ta dini özgürlükler ve insan hakları konusunda önemli atılımlar gerçekleştirmiş, dinler-arası, topluluklar-arası iletişim ve işbirliğini güçlendirmiştir. Öte yandan, Müslüman ve Hıristiyan dini liderler veya onların temsilcilerinin desteği ve onların varlığıyla, RTCYPP, birçok gözardı edilen ve kapalı tutulan dini binanın –kimisi 1963 veya 1974’ten beri ilk kez olmak üzere- ibadet için kullanılmak üzere açılmasına, tadilatına ve temizlenmesine katkı sağlamış ve 2014 yılından beri Hala Sultan Tekkesi’ne özel haç ziyaretlerini kolaylaştırmıştır.

Kıbrıs’ın Dini Liderleri, dini özgürlükler ve insan haklarını ortak bir şekilde savunmaktadır. Tarihi nitelikteki ortak açıklamalar ve kabul edilen çağrılar şunlardır:

Barış Görüşmelerinin Yeniden Başlamasına dair Ortak Açıklama (26 Şubat 2014)

Her türlü saldırı, terörizm ve şiddete karşı Kıbrıs’ın Dini Liderlerinin Ortak Açıklaması (24 Kasım 2015)

Kıbrıs’ta kayıp şahıslara yönelik Ortak Çağrı (9 Aralık 2016)

Kadınlara ve Kızlara Yönelik Şiddetin Kınandığı Ortak Açıklama (8 Mart 2017)

Haziran 2017’de, dini liderler, Crans Montana’da süregiden barış müzakerelerini desteklemek için bir açıklama yayımladılar.

RTCYPP Ofisi

RTCYPP Ofisi, Kıbrıs’taki topluluklar arasında güven inşa etmeyi, saygı ve anlayışı beslemeyi ve daha fazla bilgilenmeyi hedefliyor. Bunun için de şu girişimleri kullanıyor: Kıbrıs’taki dini toplulukların farklı zamanlarda tuttukları oruca dair farkındalık ve saygıyı teşvik etmek amacıyla “Komşunu Tanı, Birbirine Saygı Göster”; inanç toplulukları ve sivil toplum arasında dini özgürlüklere dair diyalogu teşvik etmek için “İnsan Haklarına dair RTCYPP Yuvarlak Masa Toplantısı”; ve sosyal medya ve website üzerinden net bir iletişim süreci.

Salpy Eskidjian

Executive Director

salpy@religioustrack.com

Linnéa Frändå

Program Officer

linnea@religioustrack.com